Η γυναίκα είναι σπουδαίος παράγοντας της κοινωνικής
και οικογενειακής ζωής και ο ρόλος της αντικατάστατος, παρά τη μείωση που έχει
υποστεί από τα κηρύγματα του χριστιανών. Οι τελευταίοι κληρονομώντας το ξεδιάντροπο
ανατολίτικο αυταρχισμό των Ιουδαίων φόρτωσαν στη γυναίκα ελαττώματα, γελοιότητες
και κάθε λογής ανθρώπινα αμαρτήματα σαν να ήταν αποδιοπομπαίος τράγος. Στην
κυριολεξία την αποδιοπόμπευσαν από την κοινωνία, καταδικάζοντάς την να
βρίσκεται κλεισμένη στο σπίτι, χωρίς μόρφωση και κοινωνικές επαφές, χωρίς
επάγγελμα και χειραφέτηση. Η γυναίκα της μεσαιωνικής ιστορίας, και όχι μόνο,
κατάντησε υποζύγιο και σκεύος της ανδρικής αυταρχικότητας. «Οι γυναίκες σας
να σιωπούν στις εκκλησίες» κηρύσσει ο Παύλος «διότι δεν επιτρέπεται σε αυτές να
μιλούν, αλλά να υποτάσσονται, όπως λέει ο Νόμος (των Ιουδαίων). Και αν θέλουν
να μάθουν κάτι, ας ρωτήσουν στο σπίτι τους άντρες τους, γιατί είναι ντροπή για
τις γυναίκες να μιλούν στην εκκλησία». Ο Παύλος ήταν τόσο πεπεισμένος ότι η
κρίση του για τις γυναίκες ήταν σωστή ώστε την πιο πάνω εντολή που απηύθυνε με
επιστολή στους Κορίνθιους την ονόμασε «εντολή του Κυρίου».[i]
Να ακόμα μία «εντολή του Κυρίου» που ο ευαγγελιστής των εθνών, πιστεύοντας ότι
οι ιουδαϊκές παραδόσεις ήταν τόσο σοφές κατέβαλε κάθε προσπάθεια ώστε να τις
μεταδώσει στους… αδαείς Έλληνες. «Κεφαλή κάθε ανδρός είναι ο Χριστός, κεφαλή
της γυναίκας ο άνδρας... Ο άνδρας δεν πρέπει να σκεπάζει το κεφάλι του, επειδή
είναι εικόνα και δόξα του Θεού, ενώ η γυναίκα είναι δόξα του ανδρός. Διότι δεν
έγινε ο άνδρας από τη γυναίκα, αλλά η γυναίκα από τον άνδρα. Επίσης δε
δημιουργήθηκε ο Άνδρας για τη γυναίκα, αλλά η γυναίκα από τον άνδρα».[ii]
Να γιατί οι γυναίκες πρέπει να υποτάσσονται στους άνδρες τους[iii]
και να διδάσκονται με πλήρη υποταγή.
Σιγά-σιγά ο Παύλος μπαίνει στο θέμα «Στη γυναίκα
δεν επιτρέπω να διδάσκει ή να εξουσιάζει τον άντρα, αλλά να σιωπά γιατί ο Αδάμ
πλάστηκε πρώτος και μετά η Εύα. Δεν απατήθηκε ο Αδάμ αλλά η γυναίκα, γι’ αυτό
έγινε και παραβάτης του νόμου. Θα σωθεί όμως μόνο με την τεκνογονία».[iv]
Με λίγα λόγια αυτός είναι ο σκοπός της γυναίκας.
Πλάστηκε από τον άνδρα και για τον άνδρα μόνο, για να του γεννά παιδιά και να
τον ξεκουράζει! Πίσω από τον προορισμό της βρίσκεται η μολυσμένη μάνα[v]
και η αμαρτωλή πόρνη. Άλλη χρησιμότητα δεν έχει η γυναίκα.
Όπως γράφει και ο Βιλινέβ «Αποκλεισμένη από το
ιερατικό λειτούργημα, σκληρά τιμωρούμενη για τα σφάλματά της, γελοιοποιημένη
από το δικαίωμα του άρχοντα να περνά αυτός την πρώτη νύχτα με οποιαδήποτε
νιόπαντρη και από την υποχρέωση να φορά ζώνη αγνότητας, μόλις και μετά βίας της
αναγνωρίζουνε ότι έχει ψυχή. Η λέξη femina (γυναίκα) γράφει ο ανόητος
Σπρένγκερ βγαίνει από το fe (πίστη) και mina (λιγότερος).
Φέρει πάντοτε τη βιβλική κατάρα… Εύπιστη, ευάλωτη στη διαφθορά και στον
εντυπωσιασμό, φλύαρη, κακή από τη φύση της, αδύναμη στο σώμα και στην ψυχή,
κυριαρχούμενη από τις αισθήσεις της, αυτή είναι η γυναίκα. Και ολόκληρη η
μαγεία προέρχεται από τις ακόρεστες αφροδίσιες ορέξεις της. Έτσι εκφραζόταν ο
Αλφόνσος ντε Κάστρο και το Malleus Maleficarum
(Μέρος 1 ζήτ. 6) που κορυφωνόταν σε αυτό το μαργαριτάρι: Η γυναίκα είναι πιο
σαρκική από τον άνδρα πράγμα που απορρέει από τη δημιουργία της πρώτης
γυναίκας, γιατί σχηματίστηκε από ένα καμπύλο πλευρό του άνδρα, δηλαδή από ένα
πλευρό του στέρνου που ήταν στραβωμένο κι έτσι, σαν ατελές ζώο που είναι, είναι
πάντα δολερή».[vi]
Όχι απλά ζώο, άλλα «ζώο ατελές» είναι η γυναίκα. Αν
θυμηθούμε τον επίσκοπο Πορφύριο θα καταλάβουμε σε ποια κατηγορία ζώων
καταλόγισε τις γυναίκες.[vii]
Τις περισσότερες φορές όμως την καταλογίζουν σαν προσωποποίηση του διαβόλου
γιατί… αυτή οδήγησε την ανθρωπότητα στην πτώση!
Ο Τερτυλλιανός τη θεωρεί άθλια ύπαρξη που έπρεπε να
σέρνεται με χαμηλωμένα μάτια από μεταμέλεια και ο «άγιος» Αντώνιος μας
πληροφορεί πως όταν βλέπουμε μία γυναίκα πρέπει να ξέρουμε ότι δε βλέπουμε ανθρώπινη
ύπαρξη αλλά το διάβολο τον ίδιο! Η φωνή της, λέει ο ιδρυτής των μοναστηριών,
είναι συριγμός φιδιού! Τέτοια ήταν η εικόνα της γυναίκας, ιδιαίτερα στις
ανατολικές Εκκλησίες, γι αυτό και η επιρροή αργότερα στους Άραβες έκανε τη θέση
της γυναίκας ακόμα δυσκολότερη.
Ακόμα και τον 21ο αιώνα, η γυναίκα,
τυλιγμένη μέσα στη μπούρκα της (τσαντόρ), συνεχίζει να εξευτελίζεται και σαν
προσωπικότητα και σαν ον.[viii]
Η ανθρωπότητα ολόκληρη έπρεπε να ντρέπεται!
Το καταπιεστικό Βυζάντιο θέσπισε νόμους σκληρούς και
εξευτελιστικούς, αντιμετωπίζοντας τη γυναίκα περισσότερο σαν πόρνη παρά σαν
μητέρα των παιδιών της. Οι διαπομπεύσεις μέσα στους δρόμους της Πόλης δεν
εξευτέλιζαν μόνο τις «μοιχαλίδες» αλλά και τους ίδιους, γιατί διαπόμπευαν την
αξιοπρέπειά τους σαν ανθρώπινα όντα. Το ίδιο οι δημόσιες και οι αιματηρές
μαστιγώσεις γυμνών γυναικών, μπροστά στα αθώα βλέμματα των κοριτσιών και των
διεφθαρμένων προεστών της βυζαντινής κοινωνίας. Η πολιτική και η θρησκευτική
αρχή δεν αντελήφθη ποτέ ότι η παραμόρφωση του προσώπου από μία κομμένη μύτη,
αφτί ή βγαλμένο μάτι ως το βίαιο εγκλεισμό σε μοναστήρι δεν αποτελεί θρίαμβο
σωφρονισμού και νομιμοφροσύνης, αλλά αυταρχισμού, βίας και μισανθρωπιάς!
«Η Βυζαντινή» γράφει η Δήμητρα Πιτσούνη στο εισαγωγικό
της σημείωμα για τον Προκόπιο «γεννημένη μέσα σε μία ατμόσφαιρα αμορφωσιάς
βαρυμένη από θρησκοληψία και δεισιδαιμονία εξακολουθούσε ώσπου να παντρευτεί,
να ζει μέσα σ’ αυτή. Έτσι ανατρεφόταν κλεισμένη μέσα στη σκιά του σπιτιού, μέσα
στο γυναικωνίτη σαν σε φυλακή με αμπαρωμένες τις πόρτες. Σχολείο δεν πάει. Και
αν παίρνει λίγες γνώσεις, αυτό είναι λίγη ανάγνωση, λίγη γραφή, αποστήθιση
ψαλμών του Δαβίδ και αγάπη της εκκλησίας. Η θρησκοληψία και η αμορφωσιά γέμιζαν
την ατμόσφαιρα που ανάπνεε η μικρή. Ο Ιωάννης Χρυσόστομος δίνει συνοπτικά τη
συνταγή της συμπεριφοράς του άντρα απέναντι στη γυναίκα «Κόψε της από την αρχή
τον αέρα. Να την μάθεις την ταπεινοφροσύνη, να’ ναι σοβαρή χωρίς στολίδια και
φτιασίδια. Φρόντισε η γυναίκα σου να μείνει σε πλήρη άγνοια της ζωής. Κόψε της
αμέσως τη μιλιά, τα τραγούδια, το χορό. Κόψε της τα γούστα για να μη σε
ενοχλεί». Να λοιπόν σε ποια ατμόσφαιρα μεγάλωνε και ανατρεφόταν η Βυζαντινή».[ix]
Η ατμόσφαιρα
αυτή έθρεψε και διαμόρφωσε τη σημερινή μας κοινωνία και τις συνέπειες τις βιώνουν
ακόμα οι γυναίκες που ο ρόλος τους στην οικογένεια δυστυχώς είναι ασήμαντος,
όταν πρέπει να είναι προοδευτικός. Αντίθετα, ο ρόλος τους γίνεται επικίνδυνος
όταν αναλαμβάνουν να καθοδηγήσουν, με το ίδιο πνεύμα υποτακτικότητας, τα παιδιά
τους. Πρέπει να το αντιληφθούμε ότι, ο ρόλος της χειραφετημένης γυναίκας στο
σπίτι και στην κοινωνία είναι σημαντικότατος και καθοριστικός για το μέλλον των
παιδιών μας γιατί, όπως γράφει και ο Παβέλκιν, «Η θρησκόληπτες μητέρες
παραμορφώνουν την ψυχή, τη συνείδηση των παιδιών τους: διαπαιδαγωγώντας τα με
το πνεύμα κάθε θρησκευτικής δεισιδαιμονίας και υποχρεώνοντάς τα να παρακολουθούν
όλες τις θρησκευτικές ιερουργίες, δεν τα κάνουν τολμηρούς και σταθερούς μαχητές
για μία καλύτερη και ευτυχισμένη ζωή για τον εαυτό τους και για όλη την
κοινωνία, αλλά φτωχούς τω πνεύματι και υπάκουους δούλους. Εδώ ακριβώς βρίσκεται
το μεγάλο κακό που κάνει η αγωγή των παιδιών μέσα στο θρησκευτικό περιβάλλον».[x]
Γιατί άραγε;
Η εξήγηση είναι γιατί οι
γυναίκες είναι επιρρεπείς προς την ταπεινότητα και την εξάρτησή τους από τον
άνδρα, σε όλα τα κοινονικοοικονομικά συστήματα που την καταπίεζαν
καταδικάζοντάς την στον αναλφαβητισμό και την αμάθεια. Η γυναίκα πάντα
βρισκόταν στο τελευταίο πολιτισμικό σκαλοπάτι, ριγμένη στην αφάνεια και στην
εξάρτηση που είχε από τον ισχυρό άνδρα. Καταπιεσμένη και ταπεινωμένη σαν
ασθενές φύλο μόνο στους κόλπους της Εκκλησίας έβρισκε καταφύγιο, ακούγοντας
παρηγορητικούς λόγους, υπομένοντας ότι θα εξιλεωθεί στον άλλο κόσμο και με
περισσή υποκρισία ότι θα προφυλαχτεί σ’ αυτόν από τους ίδιους! Οι χήρες πάντα
έβρισκαν καταφύγιο στα μοναστήρια και τις Εκκλησίες βρίσκοντας παράλληλα και οι
ιθύνοντες φτηνά εργατικά χέρια και δικαιολογία για τις ελεημοσύνες που
αναλάμβαναν. Από τη μια τη βούλιαζαν και από την άλλη προσποιούνταν ότι τη
σώζουν.
Τι υποκρισία κι αυτή!
Η γυναίκα ανέκαθεν ήταν το μαύρο πρόβατο, ο αποδιοπομπαίος τράγος που κουβαλούσε όλες τις αμαρτίες της κοινωνίας. Ταπεινή και υποταγμένη στη θέληση των ισχυρών.
Όταν όμως σε μία θέση κλειδί
εμφανιζόταν μία γυναίκα χειραφετημένη, όμορφη και καπάτσα τότε έμπαινε στην
πρώτη γραμμή του προσηλυτισμού γιατί τα θέλγητρά της γίνονταν όπλο ακαταμάχητο,
ξεχνώντας την αδυναμία και την επιρρέπειά της. Αυτή η τελευταία πλευρά δείχνει
ότι η φύση της γυναίκας δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από τις δυνατότητες του
άντρα που το σύστημα τον έστησε στο βάθρο του, όμως την ίδια την καταβαράθρωσε,
φορτώνοντάς της το πιο αποτρόπαιο αμάρτημα, στιγματίζοντάς την αιώνια!
Στην εποχή μας, οργιάζουν στα δελτία ειδήσεων οι
περιπτώσεις σπιτιών που έκλεισαν όταν παιδιά, έστω και εκούσια, μεταφέρθηκαν σε
κάποιο μοναστήρι και μετά την πλύση του εγκεφάλου που τους έγινε, αποφεύγουν να
αντικρίσουν ακόμα και τους γονείς που τους μεγάλωσαν. Όταν όμως μοναδικό
ενδιαφέρον του άντρα είναι η δουλειά για την επιβίωση ή το ποδόσφαιρο και οι
δραστηριότητες της γυναίκας περιορίζονται στις ηλίθιες ημιτελείς και αυτοτελείς σειρές της τηλεόρασης
ή το διάβασμα του ωροσκοπίου, οι συνειδήσεις των παιδιών, από έλλειψη ουσιώδους
καθοδήγησης, εγκλωβίζονται σε αυταπάτες και δεισιδαιμονίες.
Πηγή: Απόστολος Λυμπερίδης
«ΧΑΛΚΕΥΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ»
Ενάλιος 2010
[i]
Α΄ Κορ. 14.34-37.
[ii]
Α΄ Κορ. 11.1-9.
[iii]
Εφ. 5.22-23, Κολ. 3.18 και Πέτρ. Α΄ 3.1.
[iv]
Τιμ. Α΄ 2.12-15.
[v]
Η λεχώνα θεωρείται μολυσμένη και γι αυτό, σαράντα μέρες μετά τη γέννα, δεν
πρέπει να μπει στην Εκκλησία. Μετά πρέπει να της διαβάσει ο παπάς τη «δέηση της
κάθαρσης» για να… καθαριστεί από το αμάρτημα! Αλήθεια, για ποιο αμάρτημα;
[vi]
Ο.π. σελ. 119.
[vii]
Για τον αρχιβάνδαλο επίσκοπο Γάζας, Πορφύριο, βλέπε 10ο κεφάλαιο του
Δεύτερου Μέρους.
[viii] Για την προσβλητική μπούρκα
(τσαντόρ) βλέπε παραινέσεις
του Παύλου γύρω από το κάλυμμα της κεφαλής» Κορ. Α.΄ 11.5-15.